از سال ۲۰۰۱ دهم نوامبر (۱۹ آبان) به عنوان روز جهانی «علم در خدمت صلح و توسعه» نامگذاری شده است.
مهمترین اهداف یونسکو از نام گذاری روز علم، بهره مندی آحاد جامعه از ثمرات علم، فنآوری و نوآوری، ایجاد بستر و فضای مناسب گفتمان پیرامون تاثیر علم، فنآوری و نوآوری بر زندگی روزمره مردم، صلح و توسعه و معرفی برخی موقعیتهای نو بوده که موجب ارتقا کیفیت عمومی زندگی میشود.
روز جهانی «علم در خدمت صلح و توسعه» با هدف بهرهمندی مردم از ثمرات علم، فناوری و نوآوری و ایجاد فضای مناسب برای گفتوگو در این زمینه، در کنفرانس عمومی یونسکو در سال ۲۰۰۱ به تصویب رسید. از آن سال تاکنون یونسکو در تمامی کشورهای عضو همانگونه که فلسفه اصلی تشکیل این سازمان حکم میکند در حوزه علم نیز به دنبال ایجاد تفکر صلح در اذهان بشر بوده است.
در حوزه علم نیز تحقق صلح به دانشمندانی نیاز دارد که خود به صلح میاندیشند و این امکانپذیر نیست مگر آنکه دانشمندان، اخلاق و خرد را همراه دانش خود کنند.
رضا کریمی رئیس گروه سیاسی استانداری اردبیل که در آستانه ۱۹ آبان ماه «روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه» با خبرنگار هفته نامه آراز صحبت می کرد، معتقد است: هدف اصلی علم باید توسعه واقعی علم باشد اما توسعه علمی و اقتصادی صرف، بدون در نظر گرفتن اخلاق به این نتیجه منجر نخواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: علم باید بتواند از درد و رنج مردم بکاهد و این تضمین نخواهد شد مگر آنکه دانش از همراهی اخلاق برخوردار باشد.
کریمی همچنین سیاستگذاریهای علمی را در جهتدهی علم به سوی کاستن از مشکلات مردم حائز اهمیت میداند و در این زمینه میگوید:در این خصوص به عنوان مثال، رشتههای دانشگاهی باید مطابق با مسائل جامعه تدوین شود چرا که اگر علم در ارتباط با ظرفیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه نباشد، دردی از مردم دوا نخواهد کرد. متأسفانه دانشگاهها امروزه تنها به دنبال رتبهبندیهای بینالمللی هستند و معیارهایی را انتخاب میکنند که لزوماً در مسیر توسعه کشورشان، کارآمد نیست.
وی همچنین درباره اهمیت عمومی کردن علم و ترویج آن در سطح جامعه معتقد است: مردم باید بدانند که جایگاه علم در زندگی آنها کجاست. برای رسیدن به همین مقصود است که سازمان بین المللی یونسکو سالهای مختلف را به نام علوم گوناگون نامگذاری میکند تا مردم متوجه نقش هر کدام از آنها در زندگی روزمره خود باشند.
وی پیشنهاد کرد در این راستا باید سعی شود تا با حضور اساتید دانشگاه و افراد برجسته کشور، پیرامون موضوعات مرتبط هم اندیشی صورت گیرد.
کریمی در پایان تصریح کرد: با توجه به این که حوزه ترویج علم، کل جامعه را در بر میگیرد، بایستی سازمانهای مسئول و حتی تمام آحاد جامعه در برگزاری برنامه های عملی و تاثیرگذار سهیم باشند.